“In Leiden moet het anders!”
De leus waarmee de SP voor de derde keer met de raadsverkiezingen in Leiden meedoet is: “In Leiden moet het anders en anders is de SP.” Maar ook bij de SP in Leiden zal het anders moeten gaan, is de opvatting van het afdelingsbestuur. Want als we nu geen zetel halen dan lukt het nooit. Het is erop of eronder. Wel is er alle reden voor optimisme.
De SP heeft de afgelopen tijd flink aan de weg getimmerd. Op verschillende terreinen en verspreid over de hele stad zijn er samen met buurtbewoners acties gevoerd en soms met opmerkelijke successen. Bewoners van de Hoven aan de Willem de Zwijgerlaan kregen daardoor nieuwe raam- en deurkozijnen. En bij vijf Horsten van de Protestants Christelijke Woningbouwvereniging (PCW) werden de daken hersteld, de verwarmingsbuizen geïsoleerd en kregen alle 484 huurders 80 gulden teveel betaalde huur terug.
Op milieugebied onthulde de SP onlangs illegale stortplaatsen in Leiden en de regio, waar bedrijven ongestraft hun schadelijke afval loosden. Ook heeft de SP ‘Ouders Op Herhaling’ gesteund en er is een plan gepresenteerd om werkloze bouwvakkers voor volledig loon huizen in Leiden te laten bouwen.
Ja, de SP maakt de leus van de vorige raadsverkiezingen waar: “Elke dag actief”. Maar dat moet nu maar eens verzilverd worden.
Uitgekiend campagneplan
Tot campagneleider is Fenna Vergeer (1) benoemd. Het eerste wat ze doet is alle leden van de SP in Leiden opbellen met de vraag of zij op een of andere manier willen meewerken met de verkiezingscampagne. Dat levert een lijst van meer dan 100 campagnemedewerkers op voor allerlei verschillende klussen variërend van affiches plakken tot folders verspreiden. Vervolgens stelt ze een campagneplan op waarvan de kern is dat in de hele stad vier keer huis aan huis een verkiezingsfolder van de SP wordt verspreid. In totaal 100.000 folders. Verder organiseert zij SP-standjes bij alle winkelcentra, spandoeken, affiches voor de ramen bij SP-leden en nog veel meer. Dat alles moet vanaf een maand vóór de verkiezingen gelardeerd worden met elke week een opvallende advertentie in het Leids Nieuwsblad, een gratis huis-aan-huis-blad.
En als klap op de vuurpijl wil zij vlak voor de verkiezingen de SP presenteren op een spetterende verkiezingsavond.
Hoewel de SP zo georganiseerd is dat elke actie zich zelf moet opbrengen, zit er niet genoeg geld in de afdelingskas voor zo’n ambitieuze campagne. Daarom gaat Fenna naar de Vijverhof in Rotterdam, het landelijk bureau van de SP, waar ze haar plan voorlegt aan partijsecretaris Daan Monjé. Daan houdt wel van wat bijzonders en geeft zijn fiat. Hij zal voor het drukwerk zorgen, een reclamebureau regelen voor de lay-out van de advertenties, en wat extra geld fourneren.
Lijsttrekker Cor Vergeer (2)
Ook deze keer is Cor Vergeer lijsttrekker voor de SP. Cor is getrouwd met Fenna en zij hebben een tweeling, twee jongens van 5 jaar, die op de Marnixschool aan de Maresingel zitten. Het gezin woont in de Prins Frederikstraat in Leiden Noord. Het Leidsch Dagblad voelt vóór de verkiezingen alle lijsttrekkers aan de tand. Zo ook Cor Vergeer van de SP: “De Socialistische Partij (SP) is eigenlijk een partij die niets bijzonders wil” zegt hij. “Wat wij willen is een goed dak boven het hoofd van de mensen en werk voor iedereen. Of een goede school voor je kinderen. Niets bijzonders dus… allemaal heel gewone dingen.” Maar kom daar in Leiden eens om. En hij wijst daarbij op de recente acties van de SP om samen met de betrokken mensen te bereiken waar zij recht op hebben. Ook zegt hij: “We moeten het geld halen waar het zit. Er is geld genoeg, maar de grote investeerders, beleggingsmaatschappijen, pensioenfondsen, verzekeringsmaatschappijen, beleggen hun geld liever in het buitenland vanwege de grote winsten… De overheid kan door wettelijke maatregelen zorgen dat dat geld gebruikt wordt om hier nuttige dingen te doen zoals werkloze Leidse bouwvakkers huizen laten bouwen en opknappen voor Leidse woningzoekenden.” Daarom moet het in Leiden anders en anders is de SP.
De SP heeft bij deze verkiezingen lijst 10.
Foto’s van kandidaten, zie SP.media
Eind mei verspreidt de gemeente in de hele stad een folder over de komende verkiezingen. Daarin staan alle kandidaten van alle partijen. Behalve een aantal kandidaten van de SP! 
De gemeente moet een rectificatie in de Leidse pers plaatsen om de Leidenaars te laten weten dat ook Ron Selier, Truus L’Amie, Marius vd Bent, Jan de Mey, Gé Beurse, Cor Ligtvoet en Vera Kuin op de lijst van de SP staan.
Groepsfoto en enkele portretfoto’s
De campagne
In de verkiezingsstrijd valt de campagne van de SP op. Bij de PSP rommelt het waardoor ze een slappe campagne voeren, zo geven ze zelf toe in De Stadskrant van juni 1982. De CPN voert na de ‘overwinning van de feministen’ bijna helemaal geen campagne en ook bij de PvdA lijkt de fut eruit. Maar bij de SP gaan de meer dan 100 vrijwilligers, die Fenna georganiseerd heeft, aan de slag. En hoe meer zij doen, hoe leuker zij het gaan vinden. De herhaalde foldercampagne legt de voedingsbodem voor de uitdagende advertentiecampagne. Een dikke week vóór de verkiezingen organiseert de SP een verkiezingsavond voor de eigen aanhang in “De Leidse Schouw” aan de Lange Scheistraat. De zaal zit vol.
Fenna Vergeer houdt een diapresentatie over wat de SP wil en tot nu toe gedaan heeft. Er zijn optredens van “het muzikale duo Pieternel de Zwart en Frans Sueters (4)” en “zanger-gitarist Fred Rohde (5)”. Zo wordt de SP de smaakmaker van de verkiezingscampagne van 1982, meer nog dan de Middenpartij van slager Van der Zon, die geen zetel haalt.
De uitslag in Leiden: Stem van de gewone mensen in de raad!
De uitslagenavond is in de Stadsgehoorzaal. De SP-aanhang is optimistisch en met reden.
Naarmate de uitslagen van de verschillende stembureaus binnen komen wordt het steeds duidelijker: De SP gaat zijn intrede in de Leidse gemeenteraad doen met één zetel. (3,1 %, dat is omgerekend in Tweede Kamerzetels bijna 5 zetels).
Vooral in Leiden Noord, de Kooi en Groenoord scoort de SP goed. Bij enkele stembureaus is de SP in één klap de derde partij. In alle buurten waar SP’ers de laatste jaren zichtbaar zijn geweest in de BHW en het MAN komt de partij veel beter uit de bus dan in de binnenstad, de professorenwijk of rond het Leidse Hout. Het vele werk in de Leidse buurten wordt beloond.
Cor Vergeer, Joop Walenkamp (CDA)
Het nieuwe raadslid Cor Vergeer wordt geïnterviewd: “We zijn op de goede weg. We gaan het geluid van gewone mensen in de raadszaal laten horen”. Aan het eind van de avond blijkt er een progressieve meerderheid in Leiden. Er is een links college mogelijk van PvdA, PPR, CPN, PSP, D66 en SP. Dat is ook wat het nieuwgekozen raadslid Cor Vergeer bepleit.
Hij wil een progressief college steunen op twee voorwaarden: Geen lastenverhoging voor de Leidse bevolking en al het achterstallig onderhoud van huurwoningen in Leiden moet worden weggewerkt zonder extra huurverhoging voor de huurders.
De partijen van ‘Klein Links’ willen wel. Maar bij de PvdA weet men er niet zo goed raad mee. Ten langen leste laat de ledenvergadering van de PvdA de fractie vrij in de onderhandelingen. De meerderheid van de fractie zit een links college niet zitten. “De SP is onbetrouwbaar”. Uiteindelijk vormt de PvdA samen met de VVD een college van B en W.
Landelijke doorbraak
Landelijk gezien gaat de SP van 8 naar 22 zetels. In steden als Arnhem, Heerlen, Hilversum en Tilburg worden voor het eerst SP-zetels veroverd. In Boxtel, Nijmegen en Oss groeit de SP spectaculair. Dat is opvallend voor een partij zonder Tweede Kamerzetels. De Tribune (6), het nieuwsblad van de SP spreekt van een ‘landelijke doorbraak’.
NRC 4 juni 1982
Ook de landelijke pers is het opgevallen. In de NRC verschijnt een groot artikel met een foto van Joke van Ballegooijen (3), huisarts bij ‘Ons Medies Centrum’ van de SP en bekend van de ‘Vereniging Voorkomen Is Beter’.
Tijd voor een feestje. Het campagneteam viert de zetel met een etentje bij Van der Valks Gouden Leeuw in Voorschoten.
Bronnen:
- SP-archief Vergeer, dossier 74. Hierin alle originele pamfletten, folders, brieven, verslagen, documenten, knipsels, foto’s in sp.media, etc.
- Leidsch Dagblad: 22/5/1982, 1/6/1982(adv), 8/6/1982, 11/6/1982, 12/6/1982, 22/6/1982, 24/6/1982.
- Leidse Courant: 15/5/1982.
- Leids Nieuwsblad: 28/4/1982, 27/5/1982.
- NRC: 4/6/1982.
- De Tribune, 12/82.
Meer over verkiezingen: http://www.geschiedenisspleiden.nl/sp-en-verkiezingen/
- Fenna Vergeer
- Cor Vergeer
- Joke van Baalegooijen
- Pieternel de Zwart en Frans Sueters
- Fred Rohde
- De Tribune